Ecocide.
.
Aanleiding. “Gaza’s agricultural infrastructure continues to deteriorate at alarming rate. Available cropland now at less than five percent, according to latest geospatial assessment from FAO and UNOSA”, FAO Newsroom Rome 26/05/2025 (https://www.fao.org/newsroom/detail/gaza-s-agricultural-infrastructure-continues-to-deteriorate-at-alarming-rate/en)
https://www.fao.org/newsroom/detail/gaza-s-agricultural-infrastructure-continues-to-deteriorate-at-alarming-rate/en
.
“Land availability for cultivation in the Gaza Strip as of April 2025 FAO. The area available for cultivation is the area that is not damaged and not subject to access restrictions. The damaged area is assessed based on the baseline cropland dataset for 2023, and the assessment to cropland of March 2025 by FAO and UNOSAT. The area accessible is determined by excluding the so-called “no-go” areas in place (OCHA, April 2025), and the areas subject to evacuation orders as of 12 April 2025.
Key messages:
1. Only 4.6 percent (688 ha) of cropland area in the Gaza Strip is available for cultivation.
2. 80.8 percent of the total cropland area is damaged as of March 2025.
3. 77.8 percent (11 715 ha) of total cropland in the Gaza Strip is not accessible.
4. Cropland in Rafah and nearly all cropland in the northern governorates are not accessible.
(This assessment was conducted by the Geospatial Unit at the Land and Water Division (NSL) of FAO and will be further complemented with additional field assessment and use of very high-resolution imagery.)”
https://openknowledge.fao.org/server/api/core/bitstreams/c4be554e-170f-413e-ae57-f77030be8d09/content
.
Nota bene: en dan hebben we het nog niet gehad over de jaarlijkse destructie en obstructie van olijfboomgaarden in de Westoever. Ik heb vorig jaar reeds geschreven over dit structurele instrument van de genocide op de Palestijnen vanaf in ieder geval 1948 (http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/het-symbool-van-de-vrede-als-doelwit-van-de-zionisten/). Dit jaar zou het geweld en de vernietiging op de Westoever alleen nog maar zijn toegenomen: “Two weeks into the start of the 2025 harvest, we have already seen severe attacks by armed settlers against Palestinian men, women, children, and https://www.cair.com/press_releases/cair-says-icc-icj-should-consider-israels-ecocide-of-1-million-olive-trees-in-gaza-as-further-evidence-of-genocidal-intent/ than the number of attacks documented in the same period in 2024.” (https://www.un.org/unispal/document/ohchr-remarks-21oct25/).
.
De destructie van de olijfbomen in Gaza is natuurlijk al helemaal apocalyptisch. Volgens Fayyad Fayyad, het hoofd van de Palestinian Olive Council zijn er in de afgelopen twee jaar zeker een miljoen olijfbomen in Gaza vernietigd: “There is no olive season this year… We estimate that nearly one million of Gaza’s 1.1 million olive trees have been destroyed.”(Mohamed Suleiman, ““We Estimate That Nearly One Million of Gaza’s 1.1 Million Olive Trees Have Been Destroyed””, Dropsite News 20 october 2025; https://www.dropsitenews.com/p/gaza-olive-groves-oil-farmers-israel-war; voor een oproep tot vervolging, zie het persbericht van de Council on American-Islamic Relations, CAIR, van 21 october 2025, “CAIR Says ICC, ICJ Should Consider Israel’s ‘Ecocide’ of 1 Million Olive Trees in Gaza as Further Evidence of Genocidal Intent”, https://www.cair.com/press_releases/cair-says-icc-icj-should-consider-israels-ecocide-of-1-million-olive-trees-in-gaza-as-further-evidence-of-genocidal-intent/)

Context. Het is de publiekelijk verklaarde bedoeling van de Israeli om Gaza en de rest van de Occupied Palestinian Territories (OPT) onleefbaar te maken met uiteraard de bedoeling de inheemse bevolking ertoe te bewegen te vertrekken of te sterven. Daar zijn de Israeli nu al een hele tijd mee bezig. Zoals de VN Speciale Rapporteur voor de OPT, Michael Lynk, reeds vaststelde in 2018: “With an economy in free fall, 70 per cent youth unemployment, widely contaminated drinking water and a collapsed health care system, Gaza has become “unliveable”, the Special Rapporteur on human rights in the Palestinian Territories told the Third Committee (Social, Humanitarian and Cultural) today, insisting that all parties — particularly Israel — bring an end to “this disaster”.” (“https://www.un.org/unispal/document/gaza-unliveable-un-special-rapporteur-for-the-situation-of-human-rights-in-the-opt-tells-third-committee-press-release-excerpts/). Gaza is al decennia lang extra hard getroffen door de bezetting, de blokkade, de periodieke vernietigingen (“mowings of the lawn”) en de moedwillig in de hand gewerkte “de-development” (Sara Roy, The Gaza Strip: The Political Economy of De-development, Institute for Palestine Studies 1995). Maar de uitbraak van gevangenen uit het concentratiekamp op 7 october 2023 gaf de Israeli aanleiding om het proces te verhevigen. Dat de Gazastrook reeds vóór de recente escalatie al zo goed als onleefbaar was geworden door toedoen van de Israelische “kampbewaarders” is ook helder uiteengezet in een rapport van PAX uit december 2023 (Wim Zwijnenburg (PAX) & Natasha Hall, “Uninhabitable? The Reverberating public health and environmental risk from the war in Gaza”, PAX Report Gaza dece 2023 (https://paxforpeace.nl/wp-content/uploads/sites/2/2023/12/PAX_Report_Gaza_Uninhabitable_FIN.pdf). Voor een geschiedenis van de ecocide in Gaza in de “longue durée” zie verder Shourideh C. Molavi, Environmental Warfare in Gaza. Colonial Violence and New Landscapes of Resistance, Pluto Press, London 2024. Of zie mijn blogstuk “De “controlled strangulation” van Gaza, het grasmaaien en de militaire strategie van ontbering” van 1 mei 2025 (http://www.lirb.nl/historia-the-historyliner/de-controlled-strangulation-van-gaza/).

Papendrecht 18 october 2025. Demonstratie bij GKN Fokker in Papendrecht vanwege de fabricage van cruciale onderdelen van meerdere wapensystemen die aan het Israelische leger worden geleverd (F35, Reapers, raketten etc.) en daarmee vanwege de medeplichtigheid van het bedrijf (dat NIET meer lijkt op het oude Fokker uit mijn vader’s tijd) aan de genocide op de Palestijnen in strijd met het internationaal recht en DUS ook het Nederlands recht gezien de verankering daarvan in de Nederlandse grondwettelijke orde. De plaatselijke bevolking was ons zeer vijandig gezind met middelvingers, afkeurende blikken en veel verwensingen. Met “ons” bedoel ik natuurlijk onze zaak TEGEN de genocide en VOOR de gelding van internationaal recht en universele mensenrechten. Sprekers o.a.: Mohammed Kotesh van de Palestijnse Gemeenschap Nederland (PGNL), Jaap Hamburger (voorzitter van “Een Ander Joods Geluid”), Wendela de Vries (onafhankelijke onderzoeks- en actiegroep “Stop Wapenhandel”) en Thomas van Gool (vredesbeweging “Pax”).
.

De toespraak van Jaap Hamburger, voorzitter van de Stichting Een Ander Joods Geluid, gehouden ter gelegenheid van de demonstratie tegen GKN Fokker te Papendrecht vanwege de structurele wapenleveranties aan Israël op 18 october 2025 zoals ik die heb kunnen optekenen in transcriptie van de video. 

«Mijn naam is Jaap Hamburger en ik ben voorzitter van een stichting genaamd Een Ander Joods Geluid, in Amsterdam. Dames en heren, mensen van fatsoen, hier bijeen voor een protest dat niet nodig zou moeten zijn. Een protest dat even overbodig als vanzelfsprekend zou behoren te zijn. Een protest te vergelijken met de MeToo-protesten van enkele jaren terug. Behoefte het toen uitleg of een apart soort rechtvaardiging  dat daar ook mannen aan deelnamen? Moeten wij daarover blij verrast of bijzonder erkentelijk zijn? Erkentelijk voor het volkomen vanzelfsprekende feit dat mannen zich scharen achter een protest tegen ongewilde opdringerigheid jegens vrouwen uitmondend in sexueel misbruik, vernedering, aanranding en verkrachting. Zou het eerlijk gezegd niet de meest voor de hand liggende zaak van de wereld zijn geweest, en zijn, als mannen hierin voorop zouden gaan. Hoe kán het dat de gedupeerden, dat de slachtoffers, de kat de bel moesten aanbinden aanvankelijk tegen ontkenning en skepsis in? De oorzaak, vermoed ik, is van psychologische aard. Wie behoort tot een categorie of een groep van echte of vermeende daders, of daartoe voor het eigen gevoel een betrekking onderhoudt, die moet een extra stap zetten om dat onder ogen te zien, en de herkenning en erkenning niet te ervaren als verraad. Of niet betícht te worden van verraad. Iets soortgelijks speelt zich mijns inziens af ten aanzien van wat, overigens  ten onrechte –– maar dat is een andere discussie ––, “de Joodse gemeenschap” genoemd wordt, en háár houding tegenover Israël. 

    [Vanaf hier hebben we bruikbaar video]

«Kritiek. Kritiek zou vanzelfsprekend moeten zijn. Maar is dat niet. Integendeel. Nog immer, is loyaliteit onder de Joden jegens de Zionistische staat wijd verbreid. Wijd verbreide loyaliteit, mede in stand gehouden door massieve propaganda van de kant van die staat en dreigementen. Door mythologische sprookjes over de oorsprong en de aard van die staat. En haar zogenoemde bestaansrecht, haar doelstellingen en optreden. En laat ik dat er meteen bij zeggen: al die factoren die ik noem houden niet alleen veel Joden in een greep van moeizaam te doorbreken zinsbegoocheling, maar meer nog Chrístenen van allerlei soort. Christenen voor Israël bijvoorbeeld –– populair in deze omgeving [van Papendrecht] heb ik begrepen. Lieden bevangen en beneveld door een sectarisch conservatisme en bijgeloof dat uitgevent wordt als Bijbels geloof. 

     «Geloof in een gefingeerd verleden en een bij elkaar gefantaseerde toekomst: “Eindtijd” geheten. Maar, ook de iets mindere dwaallichten, zoals de zich “Christen” noemende SGP en Christen-Unie aanhang. En delen van het CDA. En “last but not least”, de gestudeerde leidslieden van de Protestantse Kerk in Nederland. Ook zij getuigen van hun ongevraagde liefde voor Israël, waarmee in één–– ik moet zeggen verstíkkende––– adem het Bijbelse volk Israël wordt aangeduid, alsmede de Joden van vandaag en de huidige staat Israël. 

     «Die zogenaamde liefde voor het Joodse volk is bovendien knap huichelachtig want is niets meer dan het misbruik maken van Joden voor de eigen koloniale Zionistische opvattingen. En van dat soort zogenaamde “liefde” ben ik helemaal NIET gediend.

     «En ik weet dat ik daarin beslist niet de enige ben. Velen, en steeds meer met mij, getuigen daarvan. De opkomst van het zogenaamde Joodse Blok op 5 october in Amsterdam bij de Rode Lijn was voor mij het moment waarop ik dacht: Oké. Nú heeft het idee post gevat dat ook Joden niet alleen kúnnen maar ook MOETEN demonstreren tegen de nalatigheid van onze regering. 

    «En die liefde van die “Christenen voor Israël” en anderen die lijkt waarachtig sprekend op de valse liefde van mannen voor vrouwen waarmee MeToo heeft afgerekend. Het wordt de hoogste tijd voor een Joods MeToo waarin wij als Joden tegen deze Christenen zeggen: houdt er toch mee op om ons te misbruiken voor jullie eigen Zionistische propaganda en agenda! En dát, datzelfde moet gezegd worden tegen de seculiere Zionisten van de PVV, van de BBB, van JA21.  En tegen rechtse VVD-ers als Yeşilgöz. Stop met je politieke steun voor het Zionisme, door te suggereren dat Zionisme onderdeel zou zijn van een Joods-ethnische identiteit. Waar halen jullie die ahistorische flauwekul vandaan?!

    «Hoe zat het dan met die Joodse identiteit, vóór dat het Zionisme als politieke beweging op is gekomen in het laatste kwart van de negentiende eeuw en tot in de jaren dertig van de twintigste eeuw een aanhang had van nog geen drie procent onder Joden van midden- en oost-Europa? Was die overige zeven-en-negentig procent daar niet Joods, meneer Wilders? Meneer Eerdmans?  Mevrouw Nanninga, mevrouw van der Plas, mevrouw Yeşilgöz? Hebben Joden soms óók vrijheid van meningsuiting en opvattingen? Mogen zij ook ANTI-Zionist zijn? Of zijn het dan opeens maar halve-Joden. Of géén Joden zelfs. Trekt u zich eens een half dagje terug op de hei en kom tot bezinning. Of lees een boek in plaats van de memo’s van het CIDI!

      «Het huidige Israël, de belichaming van het Judeo-fascisme en van het verraad aan het humanitaire Jodendom kunnen wij missen als kiespijn. Neem een voorbeeld aan ons, anti-Zionistische Joden. Wij hebben voor onszelf de enige logisch mogelijke en moreel te rechtvaardigen keuze gemaakt. Op basis van ónze familiegeschiedenis en van die van het volk waartoe wij geacht worden te behoren gaan wij u graag vóór in onze afwijzing van dít Israël en dit allesverwoestende Zionisme. Álles. En neem dat letterlijk. Een volk wordt verwoest. Een land wordt verwoest. Internationale rechtsorde wordt verwoest. Het geloof in Recht versus Macht en de behoefte om te geloven in politieke integriteit, al is het maar in een schamel restje.
     «En onderweg schaadt dat Zionisme ook óns, Joden die voor mensenrechten en voor diplomatie staan. Het Zionisme schaadt ons meer dan het antisemitisme. Voor onze ogen verwoest Israël de Palestijnen, óns en tenslotte ú ook. Want u blijft weerloos achter al denkt u weerbaar te zijn. U zou het kunnen zien. Al doet u uw ogen maar half open. Al kijkt u door uw oogharen, zoals u in het Haagse zo graag  zegt, ook bij minder belangrijke onderwerpen. 

     «En in het licht van het doel van deze demonstratie: met een all-out militant en gemilitariseerd fascistisch regime als het in huidige Israël, daar werk je niet mee samen. Daarmee verbreek je alle contacten. Daar drijf je geen handel mee. En vóór alles, daar lever je geen wapens aan. Nog geen kogel. Nog geen losse flodder. Het Zionisme heeft zijn ware aard getoond. In extremis. Maar in feite al tachtig jaar. Het deugt niet! Het heeft nooit gedeugd en het zal nooit deugen!

     «Het is inherent agressief, intolerant en suprematistisch. Het is een relict uit voorbije koloniale tijden. En het voert een achterhoede gevecht. Maar: ten koste van het Palestijnse volk. Ten koste van het Joodse volk. Ten koste van regionale stabiliteit, van fatsoen en beschaving en van het Internationale Recht en van de mensenrechten. Het vernietigt schaarse maar belangrijke vooruitgang die wij hadden geboekt in de maalstroom in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog met de processen van Neurenberg en Tokyo. Aan seriële politieke misdadigers zoals de Israëlische, daar lever je geen wapens aan. Die zeg je de wacht aan! FCK Fokker! FCK Fokker! Viva Palestina!»

Helden vanmiddag onthaald op Schiphol: Mohamed Kotesh, Osman Tastan, Roos Ykema, Jasper Nieuwkoop.

https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft_articles/9_6_2001.pdf
De wet was al duidelijk in 2001: de Israelische staat moet al hun middelen en mensen terugtrekken uit de bezette Palestijnse gebieden en overgaan tot restitutie, compensatie en genoegdoening. Er kan sowieso geen sprake zijn van de uitbreiding van het gebied dat door “kolonisten” (steevast met hulp van het IOF) wordt bezet (zoals zélfs door de Veiligheidsraad is gesteld op 23 december 2016 (S/RES/2334 = https://www.un.org/webcast/pdfs/SRES2334-2016.pdf). Na herhaalde verklaringen van dezelfde strekking is de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof van 19 juli 2024 nu toch echt de luidste klop van de gaffel (waarvoor zie, desgewenst de “Summary of the Advisory Opinion of 19 July 2024” = https://www.icj-cij.org/node/204176).

Dan citeer ik nu uit de tekst van een resolutie van de Algemene Vergadering van 12 december 2001 over enkele verplichtingen die volgen uit de ontmanteling van de bezetting (https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft_articles/9_6_2001.pdf):

CHAPTER II REPARATION FOR INJURY
Article 34 Forms of reparation
Full reparation for the injury caused by the internationally wrongful act shall take the form of restitution, compensation and satisfaction, either singly or in combination, in accordance with the provisions of this chapter.
Article 35 Restitution
A State responsible for an internationally wrongful act is under an obligation to make restitution, that is, to re-establish the situation which existed before the wrongful act was committed, provided and to the extent that restitution:
(a) is not materially impossible;
(b) does not involve a burden out of all proportion to the benefit deriving from restitution instead of
compensation.
Article 36 Compensation
1. The State responsible for an internationally wrongful act is under an obligation to compensate for the damage caused thereby, insofar as such damage is not made good by restitution.
2. The compensation shall cover any financially assessable damage including loss of profits insofar as it is established.
Article 37 Satisfaction
1. The State responsible for an internationally wrongful act is under an obligation to give satisfaction for the injury caused by that act insofar as it cannot be made good by restitution or compensation.
2. Satisfaction may consist in an acknowledgement of the breach, an expression of regret, a formal apology or another appropriate modality.
3. Satisfaction shall not be out of proportion to the injury and may not take a form humiliating to the responsible State.”

Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts 2001. Text reproduced as it appears in the annex to General Assembly resolution 56/83 of 12 December 2001, and corrected by document A/56/49(Vol. I)/Corr.4.
https://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/draft_articles/9_6_2001.pdf

O ja, en dan snap ik toch de uitspraak van de Hoge Raad niet (waarover ik eerder heb bericht) omdat het toch grondwettelijk is vastgelegd dat internationale verdragen dwingend recht opleveren en niet resulteren in kwesties waar “ministers” (al dan niet verstandige mensen met kennis van zaken of zelfs maar een greintje integriteit of morele ruggengraat) naar eigen smaak en “inzicht” over moeten oordelen (https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2025:1435). Over die verankering in de grondwet: “Bepalingen van verdragen en van besluiten van volkenrechtelijke organisaties, die naar haar inhoud een ieder kunnen verbinden, hebben verbindende kracht nadat zij zijn bekendgemaakt.”(Artikel 93, https://www.denederlandsegrondwet.nl/id/vlxups1a6c6w/artikel_93_rechtskracht_internationale)

Spui 29 maart 2025 (©HJLirb)

Elk nadeel hep s’n voordeel, zullen we maar zeggen. In potentie althans gaat dat ook op voor de teleurstellende uitspraak van de Hoge Raad vandaag. Inzet was de volgende vraag: «Mocht de rechter de Staat bevelen uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël stop te zetten?» Reden voor een dergelijk bevel zou de ongeldigheid van de vergunning tot wapenlevering zijn vanwege (het risico op) het gebruik van de betrokken goederen voor het plegen van ernstige schendingen van internationaal humanitair recht. De Staat betoogt dat die inschatting niet mag of zelfs kan worden gemaakt door de rechter.
.
Zoals de Staat het wilde: “Op het gebied van (nationale en internationale) veiligheid en buitenlands beleid past de rechter grote terughoudendheid, zeker in kort geding. In deze zaak heeft het hof geoordeeld dat de minister bij de herbeoordeling niet aan het juiste criterium heeft getoetst, en heeft het zelf beoordeeld of een duidelijk risico op ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht bestaat. Daarmee heeft het hof miskend dat de verhouding tussen de minister en de rechter in dit geval meebrengt dat de rechter niet zelf beoordeelt of een duidelijk risico op ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht bestaat, maar dat hij in plaats daarvan de Staat (hier: de minister) opdraagt om, met inachtneming van het oordeel van de rechter, de herbeoordeling van de vergunning opnieuw uit te voeren. De Hoge Raad zal die opdracht alsnog geven.” (https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2025:1435).

.
Ter correctie van het oordeel van het gerechtshof Den Haag van 12 februari 2024 heeft de Hoge Raad nu geoordeeld dat het niet aan de rechter is om te beoordelen of en in hoeverre dat risico bestaat maar juist aan de minister. Het oordeel is dus POLITIEK en niet juridisch.

.
De Hoge Raad stelt voorop “dat de burgerlijke rechter, zeker in kort geding, het handelen van de Staat op het gebied van buitenlands beleid en (nationale en internationale) veiligheid met grote terughoudendheid dient te toetsen. Het beleid van de Staat op deze gebieden hangt in sterke mate af van politieke en andere beleidsmatige afwegingen in verband met de omstandigheden van het geval. Dit betekent dat het niet aan de rechter is om deze afwegingen te maken en dat de rechter zich bovendien terughoudend moet opstellen met betrekking tot de door de Staat gemaakte afwegingen” (Uitspraak van de Hoge Raad van 3 october 2025 in de cassatie van de Nederlandse Staat tegen Oxfam Novib, Pax Nederland en The Rights Forum over de vraag «Mocht de rechter de Staat bevelen uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël stop te zetten?» ECLI:NL:HR:2025:1435 = https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2025:1435).

.
De Hoge Raad geeft de minister zes weken de tijd om het risico in te schatten (dat is die “beoordeling” van de vergunning waar steeds sprake van is). Met dit rechtse restantenkabinet, dat nog steeds oostindisch doof is voor de aanklacht van medeplichtigheid aan de Israelische genocide op de Palestijnen, is de “heroverweging” natuurlijk snel gemaakt. Dat is slecht nieuws voor de Palestijnen.

.
Maar nu komt voor mij de crux: er is sprake van de toepassing van het recht “à-la-carte”, selectief,en hoe het de politiek dan ook maar het beste uitkomt. Want zodra het gaat om de vraag naar de verplichtingen die voor de Nederlandse Staat volgen uit de verdragen zoals die blijken uit de de waarschuwingsoordelen (“advisory opinions”) en bevelen (“orders”) van het Internationaal Gerechtshof, verschuilt men zich achter “de rechter”, dat wil zeggen, niet de rechter die ze nét hebben gehoord, maar een hypothetische rechter die in de toekomst misschien nog met een preciezer oordeel komt. “Is er echt sprake van genocide?”, vraagt men zich dan rhetorisch af, waarop men vervolgt met de bewering dat “de rechter” daar eerst nog over moet oordelen. Alle veroordelingen door wetenschappelijk deskundigen, rechtsgeleerden, historici, NGO’s, artsen, journalisten en dissidente politici worden weggeveegd met deze bezem van “de rechter” uit die verre en denkbeeldige toekomst.

.
Maar dient er dan een zaak specifiek voor de rechter die oordeelt dat de wapenleveranties niet mogen geschieden vanwege het risico op betrokkenheid bij schendingen van mensenrechten, dán opeens betoogt de Staat dat die beoordeling, die inschatting, die afweging NIET toekomt aan “de rechter” maar aan de minister. Dan is het opeens de politiek die bepaalt. Het is de politiek –– het kabinet –– die bepaalt wanneer we wél of niet luisteren naar “de rechter”. Dat merken we ook in de klimaatkwestie, in de pogingen om CO2 terug te dringen, in de behandeling van het woningtekort, in de definitie van “terrorisme” enzovoorts.

.
Vandaag wordt “de rechter” door de politiek bejubeld en morgen wordt “de rechter ” misschien weer gewoon verguisd of in ieder geval genegeerd.

.
Wat is dan dat voordeel? Welnu, we hebben nu een sterk argument om te gebruiken tegen bewindspersonen als Schoof en pro-Israel-commentatoren die de kwalificatie van “genocide” willen afwijzen omdat “de rechter” die (nog) niet zou hebben vastgesteld; immers, zo zou je nu kunnen zeggen, het is een POLITIEKE afweging die helemaal niet afhangt van het oordeel van “de rechter”, net zoals nu is geoordeeld door de Hoge Raad. Dat brengt ons terug op de NGO’s, de academici, de rechtsgeleerden, de historici. dissidente politici, verstandige opiniemakers, politicologen etc. En natuurlijk de Speciale Rapporteur van de VN voor de Palestijnse Bezette Gebieden, Francesca Albanese.